Gayrimenkul sertifikalarının ihracı kolaşlaşıyor

Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, “Sermaye Piyasası Kurulunca gayrimenkul sertifikalarının ihracını ve işleyişini kolaylaştırmak ve yaygınlaştırmak amacıyla yapılan çalışmalar neticesinde hazırlanan Gayrimenkul Sertifikaları Tebliği 7.3.2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir” dedi.
Başbakan Yardımcısı Canikli, Gayrimenkul Sertifikası Tebliği ile ilgili basın açıklamasında bulundu. Canikli, “Sermaye Piyasası Kurulunca gayrimenkul sertifikalarının ihracını ve işleyişini kolaylaştırmak ve yaygınlaştırmak amacıyla yapılan çalışmalar neticesinde hazırlanan Gayrimenkul Sertifikaları Tebliği 7.3.2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bir yandan kentsel dönüşüm yoluyla mevcut konut stoklarımızın yenilenmesi ve depreme dayanıklı hale getirilmesi, diğer taraftan da yeni yapılacak tüm konutların deprem yönetmeliğine uygun olması ve tüm temel ihtiyaçları karşılayacak şekilde projelendirilmesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
Bugün yaklaşık 6 milyon konutun dönüştürülmesi, tarihi ve kültürel dokulara ve mimariye uygun, akıllı ve çevreci şehirlerin oluşturulması konusunun hükümetin gündeminde olduğunu kaydeden Canikli, “Bu projeleri gerçekleştirmek büyük bir finansman ihtiyacını da beraberinde getirmektedir. Bankalarımızın 20 yıla varan taksitlerle konut kredilerini yaygınlaştırmaları, Emlak Konut ve diğer markalı şirketlerimizin yine 20 yıla kadar uzun vadeli taksitlerle konut satışına başlamaları, konut edinmek için asgari 3 yıl bir bankada hesap açtıran vatandaşlarımıza 15 bin TL’ye kadar devlet katkısı yapılması, son dönemlerde hükümetimizin uygulamaya geçirdiği konut edinmeyi teşvik eden önlemlerden bazılarıdır. Gayrimenkul Sertifikaları hem inşaat projesi geliştirecek şirketlerimiz için bir finansman kaynağı, hem de, vatandaşlarımıza konut projelerinin kazancından yararlanma imkanı sunan, dilimler halinde alınmak suretiyle konut satın almayı kolaylaştıran bir tasarruf ve yatırım aracıdır” diye konuştu.
Gayrimenkul sertifikalarının ülkemizde yaygın olarak kullanılmasına yönelik olarak Tebliğde yapılan önemli değişiklikler ile ilgili bilgi veren Canikli, konuya ilişkin şu açıklamada bulundu:
“Ev veya iş yeri projelerinin tamamının gayrimenkul sertifikası ile finansmanı mümkün kılındı. Aynı zamanda, bu projelerin gayrimenkul sertifikasının yanı sıra başka finansman kaynakları ile de finanse edilmek istenmesi durumunda gayrimenkul sertifikası yatırımcılarının haklarına zarar vermeden projenin sadece sertifika ihracına konu edilmeyen bölümleri üzerinde kısmi teminat verilmesine imkan sağlandı. Bu suretle projenin finansman kaynakları çeşitlendirildi. Gayrimenkul sertifikası yatırımcılarının haklarının korunması amacıyla inşaat tamamlanma raporlarının yapı denetim kuruluşlarınca hazırlanması hükmü getirildi. Sertifika ihracından toplanan fonların yapı denetim kuruluşları tarafından hazırlanan inşaat ilerleme raporları dikkate alınarak inşaatın tamamlama yüzdesi çerçevesinde inşaat şirketine aktarılması düzenledi. Bu suretle projenin yarım kalma ihtimali önlendi. İhraçtan elde edilen fonun yüzde onluk kısmının inşaat başlamadan önce doğrudan ihraççıya, yüzde seksenlik kısmının ise inşaat ilerleme raporlarında belirlenen oranlar ölçüsünde yetkili kuruluş tarafından ihraççıya aktarılması düzenlendi. Kalan yüzde onluk kısmının ise vade sonunda ihraççıya aktarılmasını öngören hüküm getirildi. Bu suretle projenin tamamlanması güçlendirildi. Sertifika vadesinin sonunda konut yerine sertifikasını nakde dönüştürmek isteyenlere, ihraççı tarafından vade tarihinden önceki üç aylık borsa fiyatlarının ortalaması üzerinden geri alma sistemi getirildi. Borsa fiyatının bulunmaması ya da fiyatın sıhhatli olmadığı yönünde SPK veya Borsa’nın tespitinin bulunması halinde geri ödeme fiyatının gayrimenkulün piyasa fiyatından yapılması düzenlendi. Bu suretle yatırımcıların menfaatlerine destek verildi. Projenin gerçekleşmemesi ihtimalini azaltmak ve sertifika sahiplerini korumak amacıyla yatırımcıların projenin geleceğiyle ilgili karar verici konumda olmalarına destek verildi. Bu durumda gayrimenkul sertifikalarını elinde bulunduran yatırımcıların Türk Ticaret Kanunundaki genel kurul toplantılarına benzer şekilde ’gayrimenkul sertifikası sahipleri toplantısı’ yaparak ya projenin devamına karar vermeleri ya da projenin satılarak ihraççıya henüz ödenmeyen paralarla birlikte projenin satışından elde edilen paraların sertifika sahiplerine ödenmesi yönünde karar alma imkanı getirildi. Konut edinmek yerine sertifikasını nakde dönüştürmek isteyen yatırımcılara bu sertifikalara karşılık gelen konut ya da iş yeri projesinin yatırımcı taleplerinin alındığı tarihten vadeye kadar olan sürede satılabileceğine ilişkin hüküm getirildi. Bu suretle ihraççının ödemelerinde planlama yapabilme ve öngörülebilir olması sağlandı. Kentsel dönüşüm projelerinin gayrimenkul sertifikası ile finansmanında, gayrimenkul sertifikası sisteminin işlerliğini artırmak üzere TOKİ’nin yanı sıra İller Bankası A.Ş.’ni de sisteme dahil edildi, bu suretle kentsel dönüşümde TOKİ ve İller Bankası A.Ş. merkezli bir yapı oluşturuldu. TOKİ ve İller Bankası A.Ş.’nin taraf olduğu ihraçlarda, ihraççı özel bir şirket olsa dahi, ihraçtan elde edilen fonun tamamının TOKİ ve İller Bankası A.Ş.’ne aktarılması ve bu kentsel dönüşüm projelerinin söz konusu kuruluşların denetim ve kontrolü dahilinde gerçekleştirilmesi düzenlendi, bu suretle kentsel dönüşüm projelerinde hem TOKİ hem de İller Bankası gözetimi getirilerek projelerin hızlanmasına katkı sağlandı.”