Gök kedi ve kozmik ıstakozun buluşması

Avrupa Güney Gözlemevi (ESO), galaksideki iki en büyük bulutsunun resmini çekti. Kedi Pençesi Bulutsusu ve Istakoz Bulutsusu’nu gözler önüne seren görüntüler, yaklaşık iki milyon piksel ve bunların şimdiye kadar yayınlanmış en yüksek çözünürlükteki görüntüler olabileceği ifade ediliyor. Bulutsulara şekillerinden dolayı Kedi Pençesi Bulutsusu (Cat’s Paw Nebula) ve Istakoz Bulutususu (Lobster Nebula) isimleri verildi.
NGC 6334 dünyadan 5 bin 500 ışık yılı uzaklıkta, NCG 6357 ise 8 bin ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. İkisi de Akrep takım yıldızının kuyruğunun ucuna yakın bir yerde bulunuyor. İngiliz bilim adamı John Herschel, bu iki objenin ilk izlerini 1837’de Güney Afrika’daki Ümit Burnu’na yapılan üç yıllık sefer sırasında art arda iki gece görmüştü. O zamanlar teleskobun görüş alanı sınırlı olduğu için Herschel, Kedi Pençesi Bulutsusu’nun sadece parlak olan parmak kısmını belgeleyebildi. Bu olay nebulaların gerçek şekillerinin fotoğraflarla ortaya çıkmasından on yıl önceydi.
Istakoz nebulasındaki pençe benzeri bölgeler ve modern teleskoplarla görülebilen üç parmak şekli, yenidoğan yıldızların parlak ışıklarından enerji alarak ve ağırlıklı olarak hidrojenden oluşan gaz bölgeleridir. Güneşin on katı büyüklüğündeki kütleleriyle bu sıcak yıldızlar, yoğun morötesi ışık yayıyor. Bu ışık yıldızlarını oluşturan gazlar, hidrojen atomlarıyla karşılaştığında onlara enerji sağlayarak iyonlaşmalarına neden oluyor. Buna bağlı olarak, bu ışıkla parıldayan hidrojen atomlarından oluşan bulut benzeri nesneler ’salma nebulaları’ olarak biliniyor.
OmegaCAM kamerasının 256 megapiksellik gücü sayesinde, tarama teleskobu görüntüleri, iki nebulada dalgalanan ışık-örtücü toz filizlerini gözler önüne seriyor. 49511x39136 piksellik boyutlarıyla bu görüntüler ESO tarafından yayınlanmış en büyük görüntülerden biridir.
OmegaCAM, ESO’nun şu anda La Silla’daki MPG/ESO 2.2 metrelik teleskobu üzerinde kurulu olan ünlü Geniş Alan Görüntüleyicisi’nin (WFI) varisidir. Kedi Pençesi Nebulası’nı 2010 yılında görünür ışıkta WFI de görüntülemiş, hidrojen parıltısının daha açık görülebildiği bir filtre de kullanılmıştı. Aynı anda ESO’nun tarama teleskobu, Istakoz Nebulası’na yakından bakarak, bu nesnenin rengini ve şeklini etkileyen birçok sıcak ve parlak yıldızı görüntülemişti.
Bu olguları gözleyen son teknoloji ürünü aygıtların varlığına rağmen, bu bulutsulardaki toz örtüsü oldukça kalındır ve buradaki bileşenlerin çoğu halen gizemini korumaktadır. Kedi Pençesi Nebulası, gece gökyüzündeki en aktif yıldız doğumevlerinden biridir. Burada görünür ışıkları bize ulaşmayan sıcak ve genç yıldızlardan binlercesine ev sahipliği yapıyor. Bununla birlikte, kızılötesi dalga boylarında gözlem yapıldığında, ESO’nun VISTA teleskobu gibi, buradaki yıldız oluşum etkinliği toz boyunca gözlemlenebiliyor.
Bulutsuları, ışığın farklı dalga boylarında görüntülemek gözlemcilere farklı görsel karşılaştırmalar yapma imkanı veriyor. Daha uzun dalga boylarındaki kızılötesi ışıkta görüldüğünde NGC 6357’nin bir kısmı güvercine benzerken, diğer kısmı iskelete benzemektedir. Bu nedenle Savaş ve Barış Nebulası adını alıyor.